علت خشک شدن دهان

خشکی دهان؛ علائم، علل و درمان

خشكی دهان غالبا که در اثر كمبود ترشح بزاق دهان رخ می دهد، نه تنها به سلامت عمومی بدن آسیب می رساند، بلكه در كیفیت زندگی فرد نیز موثر است.

علت های متفاوتی می توانند باعث خشکی دهان در افراد شوند که بنا به علت ایجادکننده، روش های درمانی مختلفی برای رفع این حالت وجود دارد.

علایم خشکی دهان

- احساس خشک شدن دهان

- بروز مشکل حین صحبت کردن، چشیدن و جویدن غذا

- خشک شدن زبان و یا گلو

- ترک خوردگی لب ها

- ایجاد زخم در دهان

- احساس سوزش در ناحیه دهان

دلایل خشکی دهان

1- اثرات جانبی مصرف برخی از داروها: مصرف برخی از داروها مانند داروهای ضد افسردگی، داروهای آنتی هیستامین و ضد احتقان، داروهای ضد اسهال، شل کننده های عضلانی، داروهای فشار خون بالا، داروهای بی اختیاری ادراری، داروهای بیماری پارکینسون و ایدز و دیابت می توانند منجر به خشکی دهان در افراد شوند.

2- بالا رفتن سن: بالا رفتن سن به خودی خود نمی تواند علت مهمی برای خشک شدن دهان باشد، اما معمولا افراد مسن به علت درمان های پزشکی و مصرف داروها با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند.

3- درمان های پزشکی: روش درمان برخی بیماری ها می تواند خشکی دهان را در افراد تشدید کند، مثلا داروهای شیمی درمانی به علت آسیب رساندن به سلول های دهان می توانند در کیفیت و کمیت بزاق ترشح شده اختلال ایجاد کنند و خشکی دهان را سبب شوند.

هم چنین در طی روش پرتودرمانی (رادیوتراپی) اگر اشعه وارد شده به ناحیه گردن و سر، غدد ترشح کننده بزاق را تحت تأثیر قرار دهد، سبب اختلال در تولید بزاق می شود. هم چنین بیمارانی که تحت همودیالیز قرار می گیرند، به علت محدودیت در میزان مصرف مایعات، با خشکی دهان مواجه می شوند.

4- آسیب های عصبی: اگر طی حادثه ای (مثل تصادف رانندگی)، به ناحیه صورت و یا گردن فرد آسیب وارد شود و یا تحت عمل جراحی ناحیه گردن و یا صورت قرار بگیرد، احتمال دارد به علت آسیب عصب هفتم جمجمه ای (عصب فاسیال)، تولید بزاق دچار مشکل شود.

5- برخی بیماری ها: ابتلا به برخی بیماری ها می تواند خشکی دهان را ایجاد کند، مثل سندروم شوگرن، دیابت، ایدز، اضطراب، افسردگی، پارکینسون، عفونت های باکتریایی و ویروسی.

تذکر

مصرف سیگار و تنباکو و الکل نیز منجر به خشکی دهان می شود و اگر با علل گفته شده همراه شوند، می توانند میزان خشکی دهان را افزایش دهند.

راه کارهای جلوگیری از خشکی دهان

1- داشتن دندان های سالم یکی از عواملی است که از خشک شدن دهان جلوگیری می کند. حداقل سه بار مسواک زدن در شبانه روز، سبب تمیزی دندان ها شده و دهان را نیز مرطوب نگه می دارد.

2- نوشیدن مقدار کافی آب در طی شبانه روز برای هر فردی لازم است که این میزان با گرم شدن هوا، بیشتر می شود.

3- به افرادی که دچار خشکی دهان هستند، توصیه می شود حداقل سالی دو مرتبه به دندان پزشک مراجعه کنند و از سالم بودن دندان های خود اطمینان کافی کسب کنند، زیرا خشکی دهان باعث تسریع خرابی دندان ها می شود. هم چنین دندان پزشک می تواند با بررسی دهان فرد، توصیه های لازم را جهت جلوگیری از خشک شدن دهان ارائه دهد.

4- جویدن آدامس بدون قند، ارزان ترین و شاید لذت بخش ترین توصیه برای جلوگیری از خشک شدن دهان باشد. جویدن آدامس به تولید و ترشح بزاق کمک زیادی می کند و در تمام اوقات امکان دسترسی به آن برای همه وجود دارد. البته مصرف آدامس های بدون قند توصیه می شود، زیرا مصرف آدامس های دارای قند به سلامت دندان ها آسیب جدی وارد می کند.

5- به افرادی که از خشکی دهان رنج می برند توصیه می شود که از مصرف نوشیدنی های کافئین دار مانند چای، قهوه و نوشابه سیاه (کولا) خودداری کنند. هم چنین مصرف سیگار و توتون و تنباکو را قطع کنند و هرگز از الکل استفاده نکنند.

6- به افرادی که از خشکی دهان رنج می برند توصیه می شود که رطوبت محیط زندگی خود را بالا ببرند و از دستگاه بخور در اتاق خود استفاده کنند تا خشک شدن دهان را کمتر احساس کنند.

7- مقداری آلوئه ورا را به لثه ها و گونه هایتان از داخل دهان بمالید و یک ساعت صبر کنید. پس از یک ساعت اقدام به خوردن و یا آشامیدن کنید. آلوئه ورا علاوه بر مرطوب نگه داشتن دهان، به پاکسازی دهان و دندان نیز کمک زیادی می کند.

8- نوشیدن چای سبز، دمنوش بابونه و یا دم کرده زنجبیل برای تحریک ترشح بزاق مفید است.

چند توصیه

- افرادی که از خشکی دهان رنج می برند، باید بیشتر به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت دهند و مسواک بزنند و از دهان شویه و نخ دندان استفاده کنند و دفعات مراجعه به دندان پزشک را در طول سال افزایش دهند.

- خشکی دهان می تواند منجر به عفونت و التهاب لثه ها شود. بنابراین تمیزی لثه ها و اهمیت به این عضو بدن بسیار مهم به نظر می رسد.

- اگر خشکی دهان در فردی طولانی شود، باید حتما علل زمینه ای آن را تحت نظارت پزشک پیگیری کند و به آن به چشم یک بیماری نگاه کند و در پی درمان آن برآید. خشکی دهان یکی از علایم اصلی سندروم شوگرن است که نوعی بیماری خودایمنی می باشد.

زهره لطیفی

بخش سلامت تبیان

سلامت نیوز: چرا دهان خشک می‌شود؟ خشکی دهان چه عوارض و نتایجی دارد؟

مقدار ناکافی بزاق نقش بسیار مهمی در ایجاد احساس خشکی دهان دارد. این خشکی دهان می‌تواند موقتی و گاهی اوقات طولانی مدت باشد. دلایل ایجاد خشکی دهان چه می‌توانند باشند؟ نتایج آنها چیست؟

دلایل احتمالی خشک شدن دهان

چندین بیماری شناخته شده اند که می‌توانند بزاق را کاهش دهند، این بیماری ها عبارتند از: سندروم خشکی (سندروم شوگرن: فقدان اشک و بزاق) بیماری پارکینسون، افسردگی، اضطراب، بیماری آلزایمر، دردهای مزمن، صدمات عروقی، بیماری های خودایمنی (خصوصاً ایدز) و ... . در موارد نادری هم، جراحی های سر و گردن، اگر اعصاب غدد بزاق آسیب دیده باشند می‌توانند عامل خشکی دهانی باشند.

گاهی اوقات سنگ های بزاقی (تراکم طبیعی مواد معدنی مختلف در بزاق) مسیر جریان بزاق را سد می‌کنند. بسیاری از داروها هم مشکوک به تحت تأثیر قرار دادن بزاق هستند، از جمله: ضد افسردگی ها، آنتی هیستامین ها، آنتی سایکوتیک ها، آرام بخش ها، بی حس کننده ها، داروهای کاهش فشار خون، متیل دوپا (درمان بیماری پارکینسون)، مدررها، و... . برخی شیمی درمانی ها یا رادیوتراپی ها برای درمان سرطان سر یا گردن نیز می‌توانند کمابیش چنین عوارض جانبی را با خود به همراه داشته باشند.

حتی خشک شدن حفرۀ دهان ممکن است دلایل ساده تری مانند مصرف ناکافی نوشیدنی ها، تنفس از دهان، اضطراب، استرس... و در نهایت افزایش سن که یکی از عوامل شدت خشکی دهان است، داشته باشد.
 
نتایج خشکی دهان

به یاد می‌آوریم که بزاق در هضم مواد خوراکی سهیم است. ضمناً هر گونه کاهش بزاقی می‌تواند از بین رفتن باقی مانده های مواد غذایی را تحت تأثیر قرار دهد و همین شرایط می‌تواند باعث پوسیدگی دندان ها خصوصاً پوسیدگی تاج دندان و عفونت های دهانی بشود. خشکی دهان می‌تواند مشکلاتی برای صحبت کردن ایجاد کند.
 
در نهایت، در موارد شدیدتر، دهان خشک مانع از جویدن و بلع مواد غذایی می‌شود که ممکن است، کمبودهای غذایی را با خود به همراه داشته باشد.

در موارد خشک شدن دهان چه باید کرد؟

دربارۀ این مشکل با پزشک و یا دندانپزشک تان صحبت کنید تا علت (بیماری، داروها و...) را بیابد. به خاطر داشته باشید که معاینۀ غدد بزاقی ممکن است منجر به تشخیص تورم و انسداد کانال بزاقی یا انسدادهای تابع آن بشود.
 
در موارد سنگ های بزاقی، می‌توان آنها را با اعمال فشار بر روی غدد یا جراحی خارج کرد. در بیشتر موارد، خشکی دهان گذرا و موقت است و می‌توان آن را به واسطۀ برخی اقدامات ساده برطرف کرد، این اقدامات را مد نظر قرار دهید:

زیاد مایعات بنوشید.

نوشیدن بیشتر زمانی که زیاد صحبت می‌کنید.

نوشیدنی ها و خوراکی های کم کنندۀ آب مانند: قهوه، الکل، ادویه جات، غذاهای شور و... اجتناب کنید.

یک دستگاه بخور در اتاق تان قرار دهید.

آدامس (بدون قند) بجوید و یا آب نبات بمکید تا بزاق تان تحریک شود.
در تمام موارد، رعایت اصول بهداشت دهان و دندان (مسواک زدن بعد از هر وعدۀ غذایی، استفاده از نخ دندان و...) و مراجعۀ منظم به دندانپزشک تان و حتی مراجعۀ فوری در صورت بروز کوچک ترین مشکل دهانی دندانی، ضروری است...خشکی دهان بیماری است؟، درمان خشکی دهان، خشکی دهان ... - ... ۲۵ تیر ۱۳۹۴ ه‍.ش. - اگر شما فکر می کنید خشکی دهان دارید به دندانپزشک و یا پزشک مراجعه کنید او می تواند علت خشکی دهان شما را تعیین کند اگر عارضه خشکی دهان با ... دلایل و درمان خشکی دهان - راستینه ۲۷ خرداد ۱۳۹۳ ه‍.ش. - همچنین بزاق دهان از با کنترل قارچ ها و باکتری های درون دهان از عفونت جلوگیری می نماید. خشکی دهان (dry mouth) مشکلی است که در آن دهان شما بشکلی ... خشكي دهان چه پيامدهايي دارد - علت خشكي دهان درمان خشكي دهان سوزش دهان خشكي دهان,نشانه‌های خشكی دهان,سندرم سوزش دهان,پیشگیری از خشک شدن دهان,پیشگیری از بیماریها. درمان خشکی دهان - نمناک خشکی دهان را به عنوان یک بیماری نمی توان دانست بلکه می تواند عارضه از علت های دیگر باشد. خشکی دهان میتواند عارضه داروها، رادیوتراپی، اضطراب، کم آبی بدن، سندرم ... علل و راه حل خشکی دهان - آفتاب ۲ مرداد ۱۳۸۹ ه‍.ش. - خشکی دهان به خودی خود یک بیماری نیست، بلکه معمولا به عنوان یک عارضه حاصل از بیماری های دیگر اتفاق می افتد. اخبار > دلایل خشکی دهان چیست؟. - دانشگاه علوم پزشکي و ... ۶ مهر ۱۳۹۱ ه‍.ش. - شناخت علت خشکی دهان و دوری از آنها مانند کنترل قند خون در مواردی که علت دیابت باشد و یا کاهش استرس و اضطراب و کاهش تحریک اعصاب سمپاتیک ... خشکی دهان - رژیم غذایی ۱۶ بهمن ۱۳۹۲ ه‍.ش. - خشکی دهان یک بیماری است که معمولا از کاهش تولید بزاق بوجود می آید فرد دارای خشکی دهان به سختی صحبت ... درمان دهان خشک بستگی به علت آن دارد. درمان خشکی دهان-دکتر منتظری - متخصص جراح دندانپزشک Mukam - Responsive HTML5/CSS3 Template. به علت خشک شدن دهان خشکی دهان در خواب علت خشکی گلو خشکی دهان در بارداری خشکی دهان در صبح خشکی زبان نشانه چیست سندروم شوگرن علت خشکی لب علت گس شدن دهان